Geen geld geen Zwitsers – Kadernota 2022

Den Haag bezuinigt keihard over de rug van gemeenten
Woordvoerder Don van Doorn gaf tijdens de begrotingsbehandeling vorig jaar al aan dat de financiële uitdagingen voor Lansingerland hardnekkig zullen blijken te zijn en dat deze, door een bij meerderheid wegkijkende landelijke politiek, alleen maar zouden gaan toenemen. Tot grote teleurstelling van de fractie van Leefbaar 3B toont onze landelijke politieke leiding zich nog altijd een onbetrouwbare partner aangezien zij, ondanks alle uitspraken en feiten, de door-gedecentraliseerde taken nog altijd niet structureel wil vergoeden. Arrogant gedrag van politici die vooral bezig zijn met zichzelf of het uitschakelen van hen die kritisch zijn. In ieder geval bekommeren ze zich nauwelijks om wat hun onbetrouwbare gedrag hier op straat voor consequenties heeft.

Aangezien een aanzienlijk deel van onze financiële problemen en bijbehorende noodzakelijke ombuigingen per direct verdwijnen als Den Haag gaat betalen voor wat zij bij ons neergelegd hebben, wil de fractie van Leefbaar 3B dat de gemeente Lansingerland feller van zich af gaat bijten. Woordvoerder Don van Doorn stelde dan ook voor om:

• Conform artikel 108, lid 3 van de Gemeentewet, de reële kosten die wij als gemeente maken bij de uitvoering van medebewindstaken rechtstreeks door het rijk te laten vergoeden. Het ‘gevaar’ van het direct doorsturen van deze ‘bonnetjes’, is dat het Rijk aanvullende eisen zal stellen aan de uitvoering maar de impact van hun huidige houding is nu ook onverantwoord groot;
• In lijn met de motie ‘zonder geld geen gemeenten’ de deur naar Den Haag ook daadwerkelijk sluiten en taken neerleggen als zij financieel niet over de brug komen.

De fractie van Leefbaar 3B voelde voorzichtige steun bij de overige fracties maar constateerde dat het echte verzet en activisme nog niet overal even scherp is opgelaaid. Wij blijven dit met alle scherpte op de politieke agenda plaatsen.

Onzekerheid vraagt om behoedzaamheid en aanvullende verfijning
De impact van het voorgaande geeft direct ook de lastigheid in deze kadernota aan. Enerzijds zien we, op grond van de nu beschikbare informatie, dat ondanks de voorgestelde ombuigingen het tekort meerjarig gezien nog altijd in de miljoenen loopt (3,7 miljoen), en anderzijds ontbreekt er nog zoveel informatie en zekerheid dat we hier nauwelijks keiharde conclusies of onomkeerbare besluiten aan kunnen verbinden.

Bepalende momenten zijn in ieder geval de septembercirculaire en, als het een vruchtbare zomer gaat worden, de uitkomsten van de kabinetsformatie. Het is van belang om dit gegeven in het verdere proces op te nemen en, om in EK-termen te blijven, rust aan de bal houden. De fractie van Leefbaar 3B is dan ook van mening dat we conform het uitgangspunt ‘van grof naar fijn’ nog niet klaar zijn met het bepalen van de kaders en stelt voor de actualisatie van de kadernota de komende maanden, onder de noemer ‘actualiteiten uit het college’, een vast item te laten zijn in de verschillende commissies. Leefbaar 3B kreeg voor dit voorstel steun van zowel de overige fracties als het college.

Hoewel de mate waarin we per beleidsveld moeten ombuigen dus nog vraagt om verdere verfijning is het ombuigen als maatregel onvermijdelijk en kan de fractie van Leefbaar 3B instemmen met de uitgangspunten en de hieruit voortvloeiende keuze deze op verantwoorde wijze te verdelen over meerdere beleidsvelden. De gemeenteraad heeft de verantwoordelijkheid tijdig zo veel mogelijk richting mee te geven aan het college om tot een sluitende begroting te komen, zodat we de regie in eigen handen houden in plaats van deze over te moeten dragen aan een toezichthoudende provincie. Daarmee is het aangekondigde amendement van de PvdA om alleen de uitgangspunten vast te stellen onwenselijk.

Leefbaar 3B geeft nooit op en is nog niet klaar
Het zal niemand verbazen dat Leefbaar 3B extra pijn in de buik heeft van ombuigingen die de beeldkwaliteit van de openbare ruimte, het ambitieniveau van de dienstverlening (waaronder ook de dreigende sluiting van de servicebalie in Bleiswijk), het OZB-tarief voor woningen en de veiligheid raken. Zeer belangrijke speerpunten van de fractie van Leefbaar 3B waar we vanaf 2018 fors op hebben kunnen investeren. Die lijn hadden wij natuurlijk graag voortgezet want we zijn nog lang niet klaar.

Leefbaar 3B zal er dan ook alles aan doen om de noodzakelijke (en wat ons betreft tijdelijke) stap terug in deze intensiveringen zo klein mogelijk houden. Dat lukt vooralsnog redelijk, want laten we wel zijn, er lopen nog steeds extra BOA’s op straat die over onze veiligheid waken en de investering van 1,4 miljoen in de buitenruimte gaat niet terug naar nul maar reduceren we op verantwoorde wijze met enkele tonnen.

Onder leiding van Leefbaar 3B is er jarenlang verstandig financieel beleid gevoerd en is Lansingerland een gezonde en krachtige gemeente geworden die heel goed in staat blijkt om zelfstandig door deze crisis te komen. Maar wat de fractie van Leefbaar 3B betreft blijven we kritisch en creatief zoeken naar dekkingsmogelijkheden.

Forensenbelasting of verblijfsbelasting voor onder andere arbeidsmigranten en expats?

De fractie van Leefbaar 3B wilde dan ook weten wat het college nodig heeft om de voorbereiding van de invoering van forensenbelasting met maximale urgentie op te kunnen pakken zodat we bij de begrotingsbehandeling een besluit kunnen nemen of invoering loont. Daarbij gaf woordvoerder Don van Doorn aan dat de gemeente Bladel recent een onderzoek heeft gedaan naar de wijze waarop niet in de gemeente ingeschreven arbeidsmigranten belasting kunnen betalen. Het is namelijk van belang dat de lasten van gemeentelijke voorzieningen (denk aan het gebruik van wegen, het zwembad, cultuur, sportvelden, de buitenruimte, etc.) eerlijk verdeeld worden over de gebruikers ervan. In plaats van forensenbelasting heeft Bladel net als hun buurgemeenten een oplossing gevonden in een ‘verblijfsbelasting’ via de verordening toeristenbelasting. De wethouder deed de toezegging dat hij dit onderzoek ook zal betrekken bij de inventarisatie van de mogelijkheden in Lansingerland.

Verantwoording miljoenen-investering in Horti Science
Nog weer even terug naar het uitgangspunt ‘van grof naar fijn’, maar nu in relatie tot het ‘vooruit blijven kijken en blijven investeren’. De fractie van Leefbaar 3B is van mening dat in relatie tot Horti Science nog een spade dieper gestoken moet worden. Leefbaar 3B onderschrijft deze voor Lansingerland zeer belangrijke ambitie en beseft ook dat de (door)ontwikkeling hiervan geld kost. De fractie van Leefbaar 3B wil nut en noodzaak beslist niet ter discussie stellen maar ziet de opgevoerde bedragen (drie maal 1,2 miljoen euro) als een nog grove richtinggevende raming die om verdere verfijning vraagt. Dit kan na bespreking en vaststelling van de uit te werken ambitie. Leefbaar 3B kijkt uit naar de kennismaking met samenwerkingspartners op 14 juli maar wilde ook graag van het college horen op welk moment (en dan bij voorkeur ruim voor de begrotingsbehandeling) wij die concrete invulling, met bijbehorende onderbouwing van de te maken kosten, kunnen bespreken. Dit zal, zo deelde de wethouder mede, medio september plaatsvinden.

ENECO-gelden
Dwars door deze discussie liep een ander nog niet afgerond proces en dat was de greep uit de ENECO-kas. Woordvoerder Don van Doorn gaf aan hier op voorhand niet mee akkoord te gaan. Hij stelde dat we voorafgaand aan de verdere besteding van de ENECO-gelden eerst het afwegingskader moeten bespreken (staat op de agenda van 30 juni 2021 van de commissie AB) en dat dit kader ook door de gemeenteraad moet worden vastgesteld. Met ruime steun viel ook dit voorstel in vruchtbare aarde. De fractie van Leefbaar 3B wil dat deze gelden zichtbaar en tastbaar terugvloeien in de samenleving en dat het betrekken van inwoners daarbij randvoorwaardelijk is

Samen sterk
De fractie van Leefbaar 3B gelooft in de kracht van Lansingerland en heeft de overtuiging dat we alleen door intensief samenwerken (zowel in de raad als met onze partners in Lansingerland) sterker uit deze periode komen.