Tijdens de begrotingsbehandeling 2021-2024 keek fractievoorzitter Don van Doorn, namens de fractie van Leefbaar 3B, terug op het afgelopen jaar en strijdbaar vooruit naar de komende periode. De begroting 2021 is met kunst en vliegwerk sluitend gekregen. Maar er is een fel gevecht nodig met de landelijke politiek om dit ook meerjarig zo te houden. Het dorpse karakter zit in ons DNA en wij blijven strak sturen op de financiën. Oplossingen liggen voor het oprapen, mits je met gezond boerenverstand, buiten de traditionele kaders durft te zoeken. Als we niet in het gemeentehuis kunnen werken, dan kunnen we er onze jongeren of ouderen toch laten wonen… Samen houden we het Leefbaar in de 3B!
Lansingerland in crisistijd
We gaan met elkaar op heel veel fronten door een zware periode. De nog altijd voortwoekerende coronacrisis, grijpt wild om zich heen en de lange termijn effecten op de samenleving zijn nog altijd onzeker. Maar de crisis heeft ook iets bijzonders zichtbaar gemaakt. Namelijk datgene wat leven in Lansingerland zo bijzonder maakt. We zagen de kracht van wat wij bij Leefbaar 3B “de dorpse binding of het dorps karakter noemen”.
Een lokale verbondenheid, waardoor al snel de focus kwam te liggen op het elkaar helpen en elkaar bijstaan. Krachtige sociale netwerken die in een razend tempo aan elkaar werden geknoopt om gezamenlijk door deze ingrijpende crisis te komen.
Woordvoerder Don van Doorn noemde als voorbeeld “Heel Lansingerland Helpt”. Een online netwerk met betrokken inwoners, dat zo hard ging dat mening professionele organisatie er likkebaardend naar zal hebben gekeken. Er werden massaal kaartjes verstuurd naar families die dierbaren hadden verloren of naar onze ouderen die door de noodmaatregelen abrupt werden afgesloten van hun kinderen. Een paardentrailer werd omgebouwd tot een veilige mobiele ontmoetingsplek voor kwetsbare ouderen en we kochten massaal onze bloemen, groente en fruit bij onze telers die zo hard getroffen zijn.
Geholpen door de mooie parken en natuurgebieden die we in Lansingerland hebben maakten we optimaal gebruik van de fiets- en wandelpaden en konden we elkaar toch nog veilig ontmoeten. Complimenten voor al die mooie initiatieven en de opgebrachte discipline ons aan de regels te houden. Wij maakten het, omdat we dorps zijn gebleven, met elkaar zo Leefbaar als maar mogelijk was.
Een ieder zal begrijpen dat wij, juist ook in deze crisis, moeten blijven knokken tegen alle bedreigingen die deze unieke eigenschap van onze gemeente onder druk zet of zelfs kapot dreigen te maken.
Want die dreiging hangt wel degelijk in de lucht!!
Financieel beeld
Leefbaar 3B stelt tevreden vast dat het college, ondanks enkele noodzakelijk maatregelen om de exploderende structurele kosten in met name de WMO en de Jeugdzorg op te vangen, het coalitieakkoord ‘Groeien, Versterken en Koesteren’ als inhoudelijk kader is blijven gebruiken en is blijven uitvoeren. Jarenlang verstandig financieel beleid heeft er voor gezorgd dat we nu we in zwaarder weer zitten, een stevig tegenslag kunnen opvangen en koersvast kunnen blijven investeren in een beter en mooier Lansingerland.
Met een creatieve mix van begrotingstechnische aanpassingen, inkomstenverhogende maatregelen en mede hierdoor een minimaal aantal pijnlijke maar onvermijdelijke kostenreducties, is het gelukt een sluitende begroting voor te leggen. Een sluitende begroting met daarbij nog altijd een forse reserve en alle ENECO-gelden op de bank. Geld dat Leefbaar 3B, in nauwe samenwerking met de inwoners, wil investeren in de samenleving! Leefbaar 3B hanteert daarbij het beoordelingskader dat de opbrengsten van die investering voor een ieder zichtbaar en tastbaar moeten zijn.
Het dorps karakter, Wonen en Inkomen
De fractie van Leefbaar 3B wil bij deze behandeling op drie thema’s nader ingaan. Drie thema’s die juist in deze onzekere crisistijd voor onze inwoners van extra goot belang zijn en zekerheid bieden. Dit zijn:
- Sociale cohesie
- Wonen
- Inkomen
Het dorps karakter beschermen
In tijden waar vrijheid en fysiek verbinden geen vanzelfsprekendheid meer bleken te zijn, was de kwaliteit van onze buitenruimte zeer belangrijk. Conform de lijn in het coalitieakkoord houden we dit, ondanks de bezuinigingsdruk, op het zo gewaardeerde hoge niveau. Chapeau!
Leefbaar 3B is er van overtuigd dat nu een nog groter deel van de inwoners onze goed onderhouden, schone en groene buitenruimte heeft ontdekt. En dat dit een uitnodiging zal zijn om de auto te laten staan en er vaker in de eigen omgeving op uit te trekken. Deze toenemende aandacht voor bewegen, natuur en gezondheid zal ook bijdragen aan het omarmen van een gezondere levensstijl.
In het verlengde hiervan constateert Leefbaar 3B tevreden vast dat we ook het uitstekende voorzieningenniveau in stand kunnen houden. Zo hebben en houden we sterke sportverenigingen en uitstekende sportfaciliteiten, een divers pallet aan culturele instellingen, een zeldzaam mooi zwembad en een prachtige bibliotheek. We investeren ook stevig in onze onderwijsvoorzieningen en speelplaatsen zodat onze jeugd zich optimaal kan blijven ontwikkelen. Dit alles kan alleen maar als we Lansingerland ook veilig houden. De gekozen aanpak werkt. De pakkans is in Lansingerland, zoals je met regelmaat in de kranten kunt lezen, fors toegenomen. Een uitbreiding van de personele capaciteit om de ondermijning aan te pakken, kan dus zeker op onze warme steun rekenen. Ondanks alle moeilijkheden gaan wij, als Leefbaar 3B, beslist niet beknibbelen op veiligheid. Sterker nog, we investeren hiermee juist in een veilige sociale cohesie. Precies het thema waar Lansingerland, met haar 3 krachtige kernen, traditiegetrouw sterk in is…en sterk in moet blijven.
Maar er loert gevaar….
Wij noemden al de exploderende kosten in de WMO en Jeugdzorg en de hierdoor boven de markt hangende dreiging, om uiteindelijk toch in een positie te komen, noodgedwongen te moeten gaan afbreken. Dit zou desastreus zijn voor wat zojuist is benoemd als randvoorwaarden voor het in Lansingerland zo belangrijke, en in de regio unieke ‘Dorpse Karakter’.
De enorme kosten, die voor het overgrote deel buiten onze directe beïnvloedingsfeer liggen, moeten immers betaald worden. Een rekening die, ondanks alle inzet om de kosten beheersbaar te houden, door een sterk groeiende behoefte en domme landelijke regelgeving steeds maar groter aan het worden is. Totdat onze zorgvuldig opgebouwde spaarpot leeg is en de rekeningen uiteindelijk onbetaalbaar worden.
Leefbaar 3B wil voorkomen dat de benodigde zorg noodgedwongen verschraalt of dat we, door deze fouten in het systeem, onze voorzieningen niet meer kunnen betalen. Dit kan voorkomen worden als we het tekort voor de WMO en de Jeugdzorg aan de voorkant opgelost krijgen.
….en er is een oplossing!
Hiervoor zal enerzijds moeten worden afgedwongen dat de landelijk regelgeving wordt aangepast en anderzijds dat de landelijke politiek zich hard gaat maken voor de noodzakelijke aanvullende compensatie.
Tot woede van de Leefbaar 3B fractie blijken de landelijke partijen, de regering en daarbij Minister Hugo de Jonge voorop, weg te kijken voor dit enorme probleem.
Leefbaar 3B riep het college op, en met name ook de overige fracties, om maximaal druk te zetten op hun Haagse collega’s en/of bazen die binnenkort met ronkende verkiezingsbeloften om onze stemmen komen leuren. De ChristenUnie en het CDA lieten zich nog het meest strijdbaar zien. Leefbaar 3B hoopt dat ook de andere partijen die handschoen op durven te pakken en ons te steunen in deze strijd.
Hoe om te gaan met de pijn in het sociaal domein
Omdat het voorgaande nog geen werkelijkheid is, moeten er ook in het sociaal domein pijnlijke keuzes worden gemaakt. Wat de fractie van Leefbaar 3B betreft zijn dit, vóór de periode dat het Rijk nog niet over de brug komt, tijdelijke maatregelen. Ten aanzien van het naar beneden bijstellen van het budget beleidsaccenten moet zo snel mogelijk een inhoudelijke discussie worden gevoerd. De tussentijdse evaluatie – die de benodigde inzichten moet geven om deze inhoudelijke keuzes te kunnen maken – staat nu op verzoek van Leefbaar 3B op korte termijn op de agenda. Wat onze fractie betreft is de inhoudelijke discussie leidend bij de definitieve bepaling van het te bezuinigen bedrag.
Wonen in het Huis van de Samenleving?
Onderzoek wijst uit dat men zich steeds meer richt op de eigen sociale netwerken als vrienden, familie en buren. Dat zijn, zoals ik in mijn inleiding al benoemde, ook in Lansingerland duidelijk zichtbare patronen. Het is mede om die reden dat Leefbaar 3B blijvend aandacht vraagt om met name voor de eigen inwoners te bouwen. Hierdoor kunnen we die belangrijke sociale netwerken in tact laten en beschermen we de dorpse binding. Met een jaarlijkse toename van 450 woningen voorzien we niet in de lokale behoefte aan betaalbare woningen. Dit is een bedreiging voor een gezonde ontwikkeling van onze mooie gemeente. Omdat het ons ook al jaren niet lukt die broodnodige versnelling te realiseren, moeten we naar nieuwe wegen zoeken. Door corona verandert de samenleving in een enorm hoog tempo. Zo blijkt o.a. de toenemende behoefte aan kantoren fors te kantelen naar een groot overschot. Is deze negatieve ontwikkeling om te denken naar een kans?
De fractie van Leefbaar 3B denkt van wel. Wij willen op korte termijn een onderzoek naar de leegstand van kantoren en bedrijven die in aanmerking kunnen komen voor een herbestemming naar wonen. Hierbij brachten wij zelf al in om ons kostbare glazen vergaderpaleis écht als een “Huis van de Samenleving” in te zetten. Dit zou kunnen door het verhuurde kantorengedeelte te laten verbouwen tot betaalbare starterswoningen en/of ouderenhuisvesting. De in het pand zittende bedrijven kunnen dan netjes verhuizen naar één van de vele mooie bedrijventerreinen die Lansingerland rijk is. Tijdens de bespreking ging de voltallige raad enthousiast achter deze verkenning staan en kwam naar voren dat er nog meer panden in beeld zijn zoals het al langer leegstaande kantoor van de Rabobank in Bergschenhoek.
De fractie van Leefbaar 3B roept alle lezers op te reageren op dit voorstel en daarbij ons op het spoor te zetten van nog meer kansrijke panden.
Vlak voor de behandeling van deze begroting kwam ons, vers van de pers, een besluit van de tweede kamer onder ogen. Het betrof wederom een pijnlijk voorbeeld van het over de schutting gooien van niet gedekte kosten.
De Tweede Kamer heeft in al haar wijsheid, in een motie aangegeven, dat in de bebouwde kom de snelheid van 50 km/u teruggebracht moet worden naar 30 km/u. Dat zal zeker leiden tot minder verkeersslachtoffers, maar de rekening om de straten en wegen fysiek om te bouwen naar 30 km/u gaat voor alle gemeenten in de miljarden euro’s lopen. Dat kunnen al die gemeenten niet ophoesten en ook wij in Lansingerland niet.
Ook op dit dossier zullen we dus tijdig in actie moeten komen.
Gratis RET-OV voor ouderen met AOW
In relatie tot vervoer bracht de fractie van Leefbaar 3B nogmaals in herinnering dat er binnen deze bestuursperiode gratis OV voor ouderen met een AOW moet komen. De fractie snapt dat een start tijdens deze hevige corona crisis geen verstandige is. Het OV zat geheel of gedeeltelijk op slot en is nu nog niet de plek waar je de beoogde kwetsbare doelgroep naartoe wilt trekken. Desondanks is onze doelstelling, de mobiliteit van onze kwetsbare ouderen te vergroten en zo eenzaamheid tegen te gaan, beslist niet van tafel.
Inkomen en mee blijven doen
20% van onze glastuinbouw verwacht dat de effecten van de huidige pandemie zwaar en van lange duur zullen zijn. Aangezien zij 1/3 van de werkgelegenheid voor hun rekening nemen is dit een erg belangrijk signaal.
Met een nog voortdurende gedeeltelijke lockdown, zullen ook steunpakketten van de rijksoverheid niet kunnen voorkomen dat er ook in andere sectoren bedrijven failliet zullen gaan en personeel op straat komt te staan. Een dramatische ontwikkeling met kostbare gevolgen.
De vraag naar uitkeringen is nu nog stabiel maar die zal met zekerheid gaan oplopen. De uitkeringsgerechtigden weer laten aansluiten op de arbeidsmarkt zal, naar onze overtuiging, een grote uitdaging worden waar de fractie van Leefbaar 3B graag stevig grip op wenst te houden.
Woordvoerder Don van Doorn benoemde dat er, naast het rijke bestand aan 50-plussers en personen met een migratieachterstand, nieuwe groepen in beeld zijn komen. Die nieuwe kwetsbaren zijn onze jongeren, de ZZP-ers en de middengroepen. De fractie van Leefbaar 3B zal de komende jaren strak blijven monitoren wat er binnen dit aandachtsveld gebeurt en er tijdig voor laten zorgdragen dat mensen zo kort mogelijk aan de kant moeten staan.
Alleen samen houden we het in de 3B Leefbaar! Sluit je aan bij onze partij en doe mee.
Jammer dat op de oproep aan de VNG om ter verkrijging van meer geld van het rijk, georganiseerd door Zoetermeer en ondersteund door veel van onze buurgemeenten de handtekening van Lansingerland niet voor kwam.