Financieel-technisch moet het geheel of gedeeltelijk wegvallen van dividendopbrengsten (ENECO en STEDIN) worden opgevangen. Dat kan door een mix van schuldreductie (wat staand beleid is) en het verantwoord investeren zodat een structurele inkomstenbron ontstaat.
In dat kader zijn door het college een viertal investeringsmogelijkheden onderzocht:
1. Investeren in bedrijven met een publiek belang.
Hoewel dividendinkomsten onzekere inkomsten zijn, heeft Leefbaar 3B eerder al een positief besluit genomen om een bedrag tussen de 6,76 en 13,52 miljoen euro te investeren in nieuwe aandelen STEDIN. Het beoogd rendement hiervan ligt tussen €200.000 – €400.000 per jaar.
2. Investeren of verstrekken van leningen in het algemeen.
Goed dat dit onderzocht is maar Leefbaar 3B had hier gezien de rentestanden al niet veel geloof in. De fractie stemt er dan ook mee in om deze kansloze optie te schrappen.
3. Investeren in duurzaamheid met financieel resultaat.
Op dit thema waren de verwachtingen wel hoger gespannen en heeft het de fractie bevreemd dat het college tot een negatieve conclusie kwam. Inwoners en bedrijven worden v.w.b. zonnepanelen lekkergemaakt met rendementen van 6 tot 7 procent en daarom wilde de fractie van Leefbaar 3B graag een toelichting waarom het college stelt dat dit te geringe rendementen zijn? Het bleek dat met name gekeken is naar duurzaamheidsleningen. Woordvoerder Don van Doorn benadrukte dat de mogelijkheden breder onderzocht moeten worden en dat hij een goede businesscase verwacht m.b.t. duurzaamheidsinvesteringen. Denk hierbij aan met zonnepanelen overdekte parkeerplekken, optimaal benutte middenbermen of andere kostenbesparende mogelijkheden.
4. Investeren in de woningmarkt. Het idee om erfpacht in te voeren ziet er aantrekkelijk uit. De fractie van Leefbaar 3B denkt dat het de meeste zoden aan de dijk zet als begonnen wordt met bedrijventerreinen. Voor particulieren is het mogelijk ingewikkelder – omdat erfpacht invloed heeft op de prijzen en verkoopbaarheid van huizen.
Woordvoerder Don van Doorn benadrukte dat we ons ook niet te veel op de korte termijn moeten blijven richten en er ook rekening mee houden dat de rente weer zal gaan stijgen. Het is van belang dat het college scherp blijft op het treasurybeleid en zorgt dat de data van aflopende leningen goed gespreid blijft, zodat schokken in de ontwikkeling van de rentelasten vermeden worden.
ENECO
Het risico is dat de gemeente, met de ENECO-miljoenen op de bank, op te grote voet gaat leven en het lastig wordt om ‘de broekriem weer aan te halen’ als deze gelden te snel opgemaakt gaan worden. Daarom stelt de fractie van Leefbaar 3B voor om de besteding van het ENECO-geld in de tijd te spreiden. Zo voorkom je ook op dit vlak ongewenste schokeffecten en profiteren de ons opvolgende besturen ook nog mee. Het voorstel van de fractie om na de aflossing van de leningen in 2023 te streven naar een maximale besteding van 5 miljoen per jaar haalde het niet, maar dat we de besteding moeten spreiden viel wel in vruchtbare aarde. De hoogte van het jaarlijks in te zetten bedrag moet afhankelijk zijn van de meerwaarde voor de samenleving.
De waarde van het bedrijf Eneco is ontstaan dankzij zowel de particuliere energieverbruikers als de bedrijven. Het publieke belang zal wat de fractie van Leefbaar 3B betreft daarom altijd in grote mate aanwezig moeten zijn. Hierbij dienen we goed te letten op een goede verdeling van de bestedingen ten gunste van de particuliere inwoners en van de bedrijven.
Burgerparticipatie
In de overtuiging de samenleving aan de voorkant te betrekken, stond de fractie van Leefbaar 3B nagenoeg alleen. Een grote meerderheid wil een werkgroepje met raadsleden die de doelen gaat bepalen. De samenleving wordt dan pas betrokken bij de uitvoering. Daar zal de fractie van Leefbaar 3B zich tegen blijven verzetten. Zo moet er minimaal ruimte zijn voor het inbrengen van initiatieven en moet de samenleving direct invloed kunnen uitoefenen op het debat over de besteding van deze middelen. De fractie van Leefbaar 3B kijkt dan ook uit naar de opbrengst van de burgerraadpleging waarin we o.a. vragen op welke wijze zij in brede zin betrokken wenst te worden.
De besteding van het Eneco-gelden moeten in ieder geval breed gedragen worden in de samenleving door het zichtbaar, tastbaar en voelbaar te laten zijn. Voor Leefbaar 3B wegen die items het zwaarst bij het bepalen in welke mate het publieke belang is gediend. De fractie is dan ook erg blij dat dit een duidelijke plek heeft gekregen in het toetsingskader. Financiële wegingen zijn belangrijk maar het maatschappelijk belang is niet altijd in geld te vangen en kan zwaarder wegen.
Besteed een aantal Eneco miljoenen aan betaalbare sociale huurwoningen. Gezien de grote behoefte is dit een zeer verantwoorde investering voor met name starters, kleine huishoudens en senioren.